Onze felgekleurde voorouders

Ik las laatst een bizar artikel. Nou is het misschien eigenlijk niet zo bizar, maar het is gewoon raar als je het je voorstelt. Om het even in een context te plaatsen, ik was voor m'n studie op zoek naar wetenschappelijke artikelen, om informatie te krijgen voor een artikel dat ik zelf moet schrijven. En toen kwam ik via zeventien zijsporen bij een artikel terecht dat ik hier zal samenvatten.

Het begon te vertellen over een of andere ontwikkeling in de genetica: de genen die haar- en huidskleur bepalen zijn gelocaliseerd, dit betekent dat je aan de hand van iemands dna kan onderzoeken wat voor huids- en haarkleur hij of zij heeft. Of dit nieuw is of niet, geen idee. Dna-structuren zijn zo universeel dat ook bij dieren met deze gelocaliseerde genen de haarkleur kon worden voorspeld. Om deze veralgemenisering te relativeren: in een college werd mij verteld dat het menselijk dna voor 50% overeenkomt met dat van de banaan. Go figure.
Goed, de volgende toepassing van deze kennis was wel nieuw. Aan de hand van dna dat ze uit de botten van onder andere prehistorische beesten hebben gehaald, hebben ze dus de kleur van deze beesten kunnen achterhalen.
Een grappig idee dat we bij onze voorstellingen van prehistorische dieren toch altijd, voor ons, enigszins realistisch aandoende kleuren hebben bedacht, terwijl we van hun daadwerkelijke kleuren geen idee hadden.
Uit dit onderzoek blijkt dan ook dat deze prehistorische dieren dus in werkelijk in alle kleuren van de regenboog voorkwamen. Aangenomen wordt dat alle dieren die de aarde bewoonden zo lang geleden allemaal in de meest uiteenlopende kleuren(combinaties) verschenen. Beelden van aapachtigen met fel paarse en gele haren, gele nijlpaarden, blauwe ijsberen, groen-zwarte konijnen, misschien een al enigszins op de mens-lijkend dier met felgroene beharing schieten mij abrupt te binnen..
Eigenlijk heb ik geen idee of deze dieren in die tijd leefden, maar je kunt je wel een beeld voorstellen hoe deze wereld, met overal felgekleurde dieren, eruit gezien zal moeten hebben.
Fucking spacend.
Waarom toen wel, en nu niet meer? Evolutietheoretici hebben daar natuurlijk wel wat over te zeggen. Ten eerste, de felstgekleurde dieren vielen natuurlijk het meest op. Daardoor werden ze snel gespot door hun natuurlijke vijand. Dus dieren die minder opvallende kleuren hadden, hadden een grotere kans om door een roofdier niet gezien te worden. Daarom hadden ze een grotere overlevingskans, en gaven deze niet-kleurrijke genen massaal door aan hun kinderen. Geef de evolutie een tijdje en wat krijg je: Tadaa! saai-gekleurde dieren.
Een tweede aspect dat heeft meegeholpen, is de menging van kleuren. Met genen gaat het niet zo makkelijk dat bijvoorbeeld een blauwe hond en een gele hond een groen jong krijgen; maar iets vergelijkbaars vindt in de loop van tijd wel plaats. Hoe meer kleuren 'gemengd' worden door de verschillend gekleurde dieren die zich voortplanten, hoe meer deze kleur richting bruin gaat. Want, zoals jullie allemaal weten, gooi rood, blauw en geel, de primaire kleuren, bij elkaar en je krijgt bruin. Zoals je misschien al eens is opgevallen, de meeste zoogdieren zijn gekleurd in een bruine tint. Zwarte kleuren worden gezien als een 'vergevorderde doormenging van donkerbruine tinten'. Bij mensen is waarschijnlijk iets soortgelijks gebeurd, waarbij aan het begin van het spectrum 'blond' als een lichte vorm van bruin wordt gezien, en dit spectrum loopt via bruine tinten tot zwart. Er is één uitzondering.
Mensen met 'rood' haar. Roodharige mensen hebben nooit écht rood haar. Het is meestal een roodbruine kleur: dus in de loop van de evolutie is het felle rood met bruin vermengd geraakt. Het overgebleven rood wordt verklaard door het feit dat de genen voor rode haren zeer sterk zijn: en na zo'n lange tijd nog steeds een roodachtige tint aan de bruine kleur geven.
Dit is bij mensen helaas het enige dat overgebleven is van de felgekleurde haren die al onze voorouders hadden.. Toch jammer..